Sondaj da çare olmadı !

Her yıl 280’e yakın kuş türüne ev sahipliği yapan Kuyucuk Gölünü, el birliği ile kurutmayı nihayet başardık. Göl tamamen kuruyunca binlerce kuş göle uğramaz oldu.

Kars’ın Arpaçay İlçesi’nde Kuyucuk Gölü kanarında Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü tarafından 2020 yılında yaptırılan kule de, artık kuş gözlemleyemez hale getirildi. Kars Valiliğince Kuyucuk Gölüne can suru verilmesine rağmen canından olan göl artık utandıracak bir hal yaşıyor. Çöle dönen göl alanında artık hayvanlar bile otlamaz hale geldi.

Yıllarca göl çevresinde bulunan köylerdeki büyük baş hayvanlara içme suyu sağlamak amacıyla yapılan göletler nedeniyle çöle dönen Kuyucuk Gölü, artık yaklaşık 280 türden 10 binlerce göçmen kuşa ev sahipliği yapamıyor.

Kuyucuk Gölünde yerli yabancı ziyaretçilerin kuş gözlemlemesi için Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü tarafından 2012 yılında yaptırılan kuş gözlem kulesi artık bir ucube gibi ortada kaldı. Çöle dönen gölde konaklayan göçmen kuş kalmayınca kuş gözlem kulesinin bir işlevi kalmaması gören her kesi derinden üzemeye başladı.

Kars ve çevresine yapılan onlarca HES ve barajlar ile birlikte iklim koşulların da değişmesinden kaynaklı kış turizminin yanı sıra kuş turizminden de kar elde edilemez hale gelinen Kars’ta, turizm destinasyonları da böylelikle olumsuz etkileniyor.

Kuruyan göle doğa severler ile yerli ve yabancı ziyaretçiler de gelmediği gibi Kuyucuk Gölü’nü Türkiye’ye ve Dünya’ya tanıtan KuzeyDoğa Derneği de gölde kuş sayımı, halkalama, festival ve ekolojik çalışmaları yapamıyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Kars Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Şube Müdürlüğü tarafından geçtiğimiz yıl onarılan Ramsar Alanı Kuş Gözlem Kulesi, doğa ve kuş turizme kazandırılmıştı. İstasyonda KuzeyDoğa Derneği öncülüğünde sürdürülen halkalama çalışmalarında Kuyucuk Gölü Türkiye’ye ve Dünya’ya tanıtıldı. Bölgeye gelen araştırmacılar ve kuleden Kuyucuk Gölü’ne konaklamaya gelen yüzlerce göçmen kuş türünü gözlemleme fırsatı buluyordu.

CAN SUYU CAN VEREMEDİ!

Öte yandan Ramsar Sözleşmesi kapsamında koruma altında bulunan Kuyucuk Gölü’ne Kars Valisi Türker Öksüz’ün büyük çabalarıyla can suyu projesi hayata geçildi. Proje kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı ile Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye'nin 13. Ramsar Alanı olan Kuyucuk Gölü'ne kurak geçen dönemlerde kuruma riskine karşı can suyu temin etmek amacıyla su kuyusu açılması da çare olmadı ve göl, çöle döndü.

Kuraklık ve gölgede bulunan on binlerce büyük ve küçükbaş hayvanının su ihtiyacını karşılayan gölün kurumasını önlemek için DSİ Genel Müdürlüğü, Kars Valiliği ve Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ortak bir çalışma başlattı. Bu çalışma çerçevesinde 140 metre derinlikte sondaj kuyusu açılarak, saniyede 24 litre suyun çekilebileceği kuyu ile gölün kurumasının önüne geçilmek istendi. Can suyu verilmesine rağmen başta Afrika-Avrasya kuş göçü yolu üzerinde yer alan, Türkiye'nin 13. Ramsar alanı ve Doğu Anadolu'nun 1. sıradaki önemli kuş cenneti olan Kuyucuk Gölü'nde doğal hayatın devam etmesinde artık sona gelindi.