Çalgavur köyünde reçel zamanı

1961 yılında Kars’tan göçerek başka ülkelere giden Malkanların 100 yıldan önce diktiği çeşitli erik ağaçları zamana direniyor. Kars il genelinde sadece Merkez Çakmak köyünün Çalgavur mahallesinde bulunan bağlarda yetişen onlarca çeşit ağaç, meyve vermeye devam ediyor. En az bir asırlık ağaçlardan toplanan onlarca renk, tat ve büyüklükte olan yöresel dilde (Aluça) denilen erikler, bu günlerde toplanarak reçel yapılmaya başladı. Onlarca yıldır Çalgavur köyü sakinleri Malakanlardan kalma bahçelerinde zaman direnen ağaçlardan topladıkları erikleri kaynatarak reçel yapıyor. Yapılan reçeller kış boyu sofraları süslerken, arta kalanı da Kars’taki eş, dost ve il dışındaki akrabalara gönderiliyor. 

 

Faruk Torunoğlu, 'Malakanlardan kalma bağlar hayranlık uyandırıyor"

Araştırmacı - Tarihçi Faruk Torunoğlu, gittiği Çalgavur köyünde 1961 yılında Kars’tan göçen Malkanlar tarafından dikilen bağlara hayran kaldığını söyledi. Köyde Hakan Durmuş’a ait evde bağlardan toplanan aluçadan reçel yapımına şahit olan Torunoğlu, “Kars’ın Çalgavur köyü gizemini koruyor. Bu köy 1961 yılında Kars’tan göçerek başka ülkelere göçen Malakanların eserleri ile dolu. Malkanları yıllarca Kars’ın bir çok köyünde olduğu gibi Çakmak köyü ve bu köyün mahallesi Çakgavur’da yerel halkımız ile birlikte yaşamışlar. 100 yıldan da önce bu köyü cennet haline getirmişler. Köyde o dönem sayılamayacak kadar çeşitli meyve ağacı dikmişler. Ayrıca değirmencilik ve bostancılık ta bu köyde yıllarca yapılmış. Zamana direnen ağaçlar halen meyve vermeğe devam ediyor. 

 

1961 yılında Kars’tan göçen Malakanları; 93 Harbi olarak bilinen 1877-1878 yıllarında Çarlık Rusya ile Osmanlı İmparatorluğu arasında çıkan savaşta Rusların Kars ve Ardahan bölgelerini ilhak etmeleri neticesinde bölgenin nüfus yapısını değiştirmek ve bölgeye hâkim olabilmek amacıyla yerleştirdikleri Beyaz Ruslardır. 1946-1960 yılları arasında o günkü olumsuz ekonomik koşulların da etkisi ile bir kısmı Sovyetler Birliğine bir kısmı ise Amerika ve Kanada’ya göç ettiler. Onlardan geriye birçok eser ve hatıra kaldı. Yaşadıkları köylerde mezarları durduğu gibi eserleri de varlığını sürdürüyor. Çalgavur Köyünde de mezarlıkları var. Bağ -bahçe kültürleri, değirmen, bostan, bazı el sanatları de günümüze kadar varlığını sürdürüyor” şeklinde konuştu.